Sosyalizmin Yenilgisi ve Geleceği

1980'lerin sonunda sosyalist ülkelerde yaşanan çözülme, Marksizm-Leninizmin de iflas ettiği anlamına mı geliyor? Batı Almanyalı Marksist ve dünyaca ünlü felsefeci Hans Heinz Holz, Sovyetler Birliği'nin yıkılışının hemen ardından kaleme aldığı bu çalışmada, aksini savunuyor. Ona göre, sosyalizmin yenilgisi, farklı (hem nesnel hem de öznel) nedenlerle Marksizm-Leninizmin özünden uzaklaşılmasının bir sonucuydu. Marksist-Leninist teorinin temel ilkelerini özetleme girişiminde bulunan Holz, bu ilkelerden uzaklaşılmasının nedenlerini ve sonuçlarını tartışıyor. İlk sosyalist toplumların başarısızlığını, eleştirel bir bakış açısıyla değerlendiriyor. Bu arada, her şeyi "Stalinizm"le açıklama girişimlerinin yetersizliğini de göstermeye çalışıyor. Diğer yandan, Türkçe basıma eklediği makalede, Sovyetler Birliği'ndeki "revizyonist dönüm noktası" üzerinde duruyor. Holz şu sonuca varıyor: Yaşadığımız çağın sorunlarının suçlusu olan kapitalizm, bu sorunlar karşısında çaresiz. Kapitalizmin devamı demek, yerkürenin ve insanlığın karşı karşı olduğu sorunların ve tehlikelerin derinleşerek sürmesi demek. İnsanlar, bu gerçeği gördükçe yüzlerini yeniden sosyalizme döneceklerdir.